Het wetsvoorstel VBAR
De Wet Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden (VBAR) is een voorstel gedaan door minister Van Gennip om schijnzelfstandigheid te voorkomen. De wet beoogt te verduidelijken wanneer een werkende ingehuurd kan worden als zzp’er en betere bescherming te bieden aan hen die werken onder een uurtarief van €33 ex btw.
Vanaf wanneer treedt de Wet VBAR in werking?
De Wet VBAR zou oorspronkelijk op 1 januari 2025 in werking treden, maar door het vele commentaar op het wetsvoorstel en de daaropvolgende aanpassingen is dit niet haalbaar gebleken. De nieuwe beoogde inwerkingtredingsdatum is nu 1 januari 2026, maar het is zeer de vraag of deze datum gehaald zal worden.
Wat is de huidige status van de Wet VBAR?
Het nieuwe kabinet heeft in het hoofdlijnenakkoord vast gelegd met de Wet VBAR door te willen gaan, maar mogelijk wordt deze nog wel aangepast. Het wetsvoorstel ligt sinds 27 juni 2024 bij de Raad van State voor advies. Nadat het advies is ontvangen, zal de Wet VBAR, al dan niet na aanpassing, naar de Tweede Kamer sturen. Vervolgens moet het wetsvoorstel ook nog door de Eerste Kamer worden goedgekeurd.
Wat is het doel van de Wet VBAR?
Doel van het voorstel is om schijnzelfstandigheid te voorkomen en handhaving beter mogelijk te maken. De Wet kan gezien worden als opvolger van de Wet DBA.
De wet bestaat uit twee onderdelen.
1. Het eerste deel beoogt te verduidelijken wanneer een werkende ingehuurd kan worden als zzp’er. Daarvoor zijn drie type criteria opgesteld.
W
Indicaties die wijzen op werken als werknemer (werkinhoudelijke en organisatorische sturing)
- De werkgevende is bevoegd om aanwijzingen en instructies te geven over de wijze waarop de werkende de werkzaamheden moet uitvoeren en de werkende moet deze ook opvolgen.
- De werkgevende heeft de mogelijkheid om de werkzaamheden van de werkende te controleren en is bevoegd om op basis daarvan in te grijpen.
- De werkzaamheden worden verricht binnen het organisatorisch kader van de organisatie van de werkgevende.
- De werkzaamheden hebben een structureel karakter binnen de organisatie.
- Werkzaamheden worden zij-aan-zij verricht met werknemers die soortgelijke werkzaamheden verrichten.
Z
Indicaties die wijzen op werken als zelfstandige binnen de arbeidsrelatie (werken voor eigen rekening en risico)
- De financiële risico’s en resultaten van de werkzaamheden liggen bij de werkende.
- Bij het verrichten van de werkzaamheden is de werkende zelf verantwoordelijk voor gereedschap, hulpmiddelen en materialen.
- De werkende is in het bezit van een specifieke opleiding, werkervaring, kennis of vaardigheden, die in de organisatie van de werkgevende niet structureel aanwezig is.
- De werkende treedt tijdens de werkzaamheden zelfstandig naar buiten.
- Er is sprake van een korte duur van de opdracht en/of een beperkt aantal uren per week.
OP
Kenmerken die wijzen op ondernemerschap van de persoon van de werkende (buiten de arbeidsrelatie gelegen) voor soortgelijke werkzaamheden
Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan:
- De werkende heeft meerdere opdrachtgevers per jaar;
- De werkende besteedt tijd en/of geld aan het verwerven van een reputatie en het vinden van nieuwe klanten of opdrachtgevers;
- De werkende heeft bedrijfsinvesteringen van enige omvang;
- De werkende gedraagt zich administratief als zelfstandig ondernemer: is ingeschreven bij de KVK, is btw-ondernemer en/of heeft recht op de fiscale voordelen van het ondernemerschap (zoals ondernemersfaciliteiten)
Indien W geheel ontbreekt, dan kan een opdracht uitgevoerd worden door een zzp’er (buiten dienstbetrekking). Indien W (deels) aanwezig is, dan dient naar Z gekeken te worden. Indien criteria Z niet zwaar genoeg tegenwicht biedt, dan kan een opdracht niet ‘buiten dienstbetrekking’ gedaan worden. Indien Z zwaarder weegt dan W, dan kan dat wel. Alleen indien W en Z in balans zijn, wordt er gekeken naar OP.
2. Een tweede deel moet zzp’ers die ingehuurd worden voor een uurtarief van onder de € 33 per uur betere bescherming te bieden.