Wat houdt de Wet DBA precies in?
In de Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) staat uitgelegd wanneer sprake is van ondernemerschap of loondienst. Werk je als zzp’er maar voldoe je niet aan de voorwaarden voor ondernemerschap, dan heet dat schijnzelfstandigheid. De wet DBA is ingevoerd om enerzijds duidelijkheid te scheppen over de werkrelatie tussen een opdrachtgever en opdrachtgever, anderzijds om deze schijnzelfstandigheid aan te pakken. Soms blijkt namelijk dat iemand die als zzp’er werkzaamheden uitvoert, in werkelijkheid meer een werknemer is dan een zelfstandige. Sinds de inwerkingtreding van de Deregulering beoordeling Arbeidsrelaties (Wet DBA) in 2016, worstelt de overheid met de handhaafbaarheid daarvan. Vandaar dat de wet op dit moment niet actief gehandhaafd wordt, ook al is hij wel gewoon in werking.
Vanaf 1 januari 2025 gaat de Belastingdienst volledig handhaven op schijnzelfstandigheid. Vanaf dat moment gaat de Belastingdienst weer actief controleren of ingehuurde zelfstandigen ook echt als zzp’er gezien kunnen worden. Bedrijven en organisaties die mensen als zzp’er inhuren voor werk dat zij niet zelfstandig uitvoeren, kunnen dan boetes en naheffingen op loonbelasting en sociale premies krijgen. Er komt wel een overgangsperiode van een jaar. Het kabinet wil voorkomen dat partijen die aantoonbaar bezig zijn met de juiste kwalificatie van de arbeidsrelatie – direct na de opheffing van het handhavingsmoratorium – met vergrijpboetes worden geconfronteerd. Gedurende dat jaar krijgen werkgevers en werkenden nog geen boete als zij kunnen bewijzen dat zij stappen zetten tegen schijnzelfstandigheid. Ze kunnen wel een naheffing en verzuimboete (voor te laat betalen) krijgen. Er komen dus geen naheffingen op loonbelastingen en sociale premies met terugwerkende kracht, maar vanaf 1 januari 2025 wordt de Wet DBA wel actief door de Belastingdienst gehandhaafd.